Η κρίση της πανδημίας είναι μία τέτοια κρίση. Προς το παρόν δημιουργεί προβλήματα, θανάτους, δυσκολίες, εμπόδια και περιορισμούς. Κατά πόσο όμως μπορούμε να δούμε την ευρύτερη εικόνα αυτής της κατάστασης; Με άλλα λόγια, ποια είναι τα οφέλη και οι ευκαιρίες που εμφανίζονται;
Ας δούμε κάποια από αυτά:
1) Η εμφάνιση ενός "κοινού εχθρού" για την ανθρωπότητα φέρνει αναπόφευκτα πιο κοντά τους ανθρώπους όλων των χωρών, καθώς τους αναγκάζει να συνεργαστούν και να βοηθήσουν ο ένας τον άλλον.
2) Μέσα σ' αυτό το πλαίσιο "καταναγκαστικής" συνεργασίας φανερώνονται οι ολιγωρίες, οι ελλείψεις και οι προσκολλήσεις. Π.χ. η Κίνα που δεν ενημέρωσε έγκαιρα την παγκόσμια κοινότητα για την εμφάνιση του κορωνοϊού, προσπάθησε να αποκρύψει το μέγεθος του προβλήματος για να μειώσει τις όποιες οικονομικές επιπτώσεις. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την ανεξέλεγκτη διασπορά του ιού σε όλες τις χώρες με τα αποτελέσματα που γνωρίζουμε. Καταλαβαίνουμε έτσι ότι η ειλικρινής και διαφανής διοίκηση μιας χώρας είναι πιο σημαντική από την εξυπηρέτηση τοπικών συμφερόντων.
3) Γίνεται πιο εμφανές ότι όλα τα συστήματα στον πλανήτη είναι αλληλένδετα. Οι διατροφικές συνήθειες και η σοβαρότητα στα θέματα της υγείας σε μία χώρα, μπορεί να επηρεάσουν όλες τις υπόλοιπες χώρες (η λεγόμενη "ισπανική γρίπη" το 1918, η "ασιατική γρίπη" το 1957, η γρίπη του Χονγκ Κονγκ το 1968, η ιογενής νόσος Sars το 2002, πρωτοεμφανίστηκαν όλες στην ευρύτερη περιοχή της Άπω Ανατολής). Το ίδιο ισχύει και για τις πεποιθήσεις, τις συνήθειες, τα κοινωνικά και πολιτικά συστήματα, κ.ά. Αυτά που συμβαίνουν σε μία χώρα μπορούν να επηρεάσουν, άμεσα ή έμμεσα, πολλές άλλες χώρες.
4) Όταν κινδυνεύει η υγεία, όλα τα υπόλοιπα μπαίνουν σε δεύτερη μοίρα. Οι συγκρούσεις των λαών που έχουν ως αφετηρία κάποιες πεποιθήσεις και αντιλήψεις υποβαθμίζονται. Ακόμα και αν αυτή η υπέρβαση είναι προσωρινή, θα αφήσει ένα μόνιμο σημάδι στον συλλογικό προγραμματισμό: οι άνθρωποι θα δουν την πρόσκαιρη και επιφανειακή φύση αυτών των διαφωνιών. Όταν μπορείς να ζήσεις χωρίς μια εμμονή για μερικούς μήνες, δεν μπορείς να συνεχίσεις να παρουσιάζεις αυτή την εμμονή ως αναγκαιότητα. Κατά πάσα πιθανότητα οι εμμονές και οι συνήθειες που έχουν ενσωματωθεί στον προγραμματισμό δισεκατομμυρίων ανθρώπων σε βάθος πολλών αιώνων, θα επανέλθουν μετά το τέλος της πανδημίας, αλλά δεν θα είναι ποτέ ξανά οι ίδιες.
5) Οι άνθρωποι γίνονται περισσότερο συνειδητοί όσον αφορά την υγεία τους. Μετά από αυτή την πανδημία όλοι θα έχουμε καταλάβει τη σημασία του πλυσίματος των χεριών, κάτι που θα μειώσει την εξάπλωση της κοινής γρίπης και άλλων λοιμώξεων τα επόμενα χρόνια.
6) Το πλύσιμο των χεριών και η ενθύμηση για να αποφεύγουμε να αγγίζουμε το πρόσωπό μας έχει μια βαθύτερη επίπτωση: μας προγραμματίζει για να στρέφουμε την προσοχή μας στο σώμα και να μην είμαστε συνεχώς απορροφημένοι από τις νοητικές διεργασίες, δηλαδή τις σκέψεις, τη φαντασία και τη μνήμη. Αυτό συμβάλλει στην ευκολότερη αναγνώριση των νοητικών διεργασιών, κάτι που θα φανεί μακροπρόθεσμα σε συνδυασμό με το επόμενο στοιχείο.
7) Ο περιορισμός στο σπίτι υποχρεώνει τους ανθρώπους να σταματήσουν να ασχολούνται με τις τόσες πολλές δραστηριότητες που αφορούν το "έξω" και αναγκαστικά έρχονται σε επαφή με αυτά που συμβαίνουν μέσα τους. Αυτό, αν απουσιάζει η κατάλληλη εκπαίδευση, μπορεί να είναι πολύ δύσκολο και δυσάρεστο. Η ανθρωπότητα όμως έχει αναπτυχθεί αρκετά τις τελευταίες δεκαετίες στους τομείς της ψυχολογίας και της αυτογνωσίας, ώστε ο περιορισμός στο σπίτι μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης για περαιτέρω εσωτερική δουλειά. Όσο και αν μας κακοφαίνεται μια πρόσκαιρη αύξηση κάποιων ψυχοσυναισθηματικών διαταραχών, όπως το άγχος και η κατάθλιψη, κάθε φορά που εμφανίζονται αυτά έχουμε την ευκαιρία να εξετάσουμε τον προγραμματισμό μας, τον τρόπο σκέψης μας, τον τρόπο που ερμηνεύουμε τις εμπειρίες μας, τις προτεραιότητές μας στη ζωή, κ.ο.κ.
8) Οι κρίσεις επιταχύνουν την εξέλιξη. Σε ατομικό επίπεδο, όταν τα πράγματα πάνε καλά, οι άνθρωποι επιλέγουν να διατηρήσουν τον ίδιο τρόπο ζωής, δηλαδή τις ίδιες πεποιθήσεις και συνήθειες. Το ίδιο συμβαίνει και σε συλλογικό επίπεδο: όταν απουσιάζει η αναγκαιότητα για αλλαγή, οι άνθρωποι επαναπαύονται στις γνώριμες συνήθειες και τον προγραμματισμό τους. Η πανδημία θα επιταχύνει κάποιες αλλαγές που επί δεκαετίες, κυρίως για λόγους ιδεοληψίας και νοοτροπίας, αναβάλαμε, όπως: τον εκσυγχρονισμό των ηλεκτρονικών υπηρεσιών, τις διευκολύνσεις στην εργασία από απόσταση και την εφαρμογή νέων μεθόδων εκπαίδευσης. Αυτά, με τη σειρά τους, επιφέρουν νέα οφέλη, όπως: τη μείωση των μετακινήσεων και άρα τη μείωση της μόλυνσης του περιβάλλοντος, τη μείωση του κόστους εργασίας, την εξοικονόμηση χρόνου, τα οφέλη για την εθνική οικονομία αφού οι εισαγωγές πετρελαίου θα μειωθούν, κ.ά.
Οι κρίσεις πάντα υπήρχαν και πάντα θα υπάρχουν. Η ουσία σε κάθε κρίση είναι κατά πόσο μπορούμε να τη διαχειριστούμε και να μάθουμε από αυτή. Αν είμαστε έτοιμοι να προσαρμοστούμε, να δούμε τι έχει να μας προσφέρει και να μας διδάξει, δεν μπορεί παρά να μεταμορφωθεί σε ακόμα μία ευκαιρία για εσωτερική και εξωτερική ανάπτυξη.
Νίκος Μπάτρας
Διαχειριστής www.aytepignosi.com
Διαβάστε επίσης:
