Το απόφθεγμα της ημέρας
"Όποιος κοιτάζει προς τα έξω ονειρεύεται. Όποιος κοιτάζει προς τα μέσα αφυπνίζεται."
~Καρλ Γιουνγκ

Η αναζήτηση της ασφάλειας οδηγεί σε αυξανόμενο αυτοπεριορισμό

Υπάρχουν άνθρωποι που έχουν ως σκοπό στη ζωή τους να νιώθουν ασφαλείς. Αποφεύγουν εμπειρίες, δυσκολεύονται να κάνουν αλλαγές και γενικά είναι διατεθειμένοι να θυσιάσουν την ελευθερία τους, τη δημιουργικότητά τους και την αυθεντική τους έκφραση για να μη χάσουν την τόσο εύθραυστη αίσθηση ασφάλειας που νιώθουν.

Αυτό υποδηλώνει κυρίως ένα πράγμα: ότι μέσα τους βιώνουν μεγάλη ανασφάλεια, δηλαδή φόβο. Μόνο ο φόβος κάνει κάποιον να επιζητάει την ασφάλεια σε τέτοιο βαθμό που ο τρόπος σκέψης και λήψης αποφάσεων να διαμορφώνεται γύρω από αυτό το σκοπό.

Για να αποφύγει κάποιος την κριτική, την απόρριψη, την αναθεώρηση πεποιθήσεων, την έκθεση, τη δέσμευση ή την ψυχική δυσφορία, παίρνει αποφάσεις που του απαλύνουν τους φόβους του και του δίνουν μια προσωρινή αίσθηση ασφάλειας. Μακροχρόνια όμως τέτοιες αποφάσεις οδηγούν σε ολοένα και μεγαλύτερο αυτοπεριορισμό. Οι επαφές με άλλους ανθρώπους περιορίζονται, ευκαιρίες περνάνε αναξιοποίητες, ο τρόπος ζωής συρρικνώνεται συνεχώς, ενώ παράλληλα κερδίζει έδαφος ο φόβος και ενδυναμώνονται τα μοτίβα σκέψης και συμπεριφοράς που αποσκοπούν στην αναζήτηση της ασφάλειας.

Το ίδιο ισχύει και για την πνευματική πορεία και την αυτογνωσία. Κάποιος που επιζητάει την ασφάλεια δεν μπορεί να δει την απατηλή φύση της εγωικής του ταυτότητας, να αμφισβητήσει τις πεποιθήσεις του, να δει τον προγραμματισμό του και να παραδεχτεί ότι πρέπει να τον αλλάξει. Για να επιτευχθούν αυτές οι υπερβάσεις πρέπει να έχει ως κίνητρο την αναζήτηση της αλήθειας και την απελευθέρωσή του από τα ψέματα, τα ψυχολογικά και νοητικά δεκανίκια του παρελθόντος. 

Η υπέρβαση του εγωικού εαυτού είναι η μεγαλύτερη υπέρβαση που μπορεί να κάνει ένας άνθρωπος στη ζωή του και δεν πρόκειται να επιτευχθεί από κάποιον που τον απασχολεί μονίμως το αν είναι ασφαλής. 

Κάποιος που δεν νιώθει ανασφάλεια μέσα του δεν επιζητάει την ασφάλεια. Θέλει να απολαμβάνει τη ζωή, να δημιουργεί, να προσφέρει και να αναπτύσσεται (επαγγελματικά, οικονομικά, πνευματικά, κ.ο.κ). Αυτό δεν σημαίνει ότι κυνηγάει τέτοιου είδους εμπειρίες για να νιώσει ασφάλεια, γιατί αν συμβαίνει κάτι τέτοιο μιλάμε πάλι για περιπτώσεις, όπου η αίσθηση της ανεπάρκειας αυτή τη φοράμετατρέπεται σε κυρίαρχο κίνητρο δράσης.

Πώς μπορεί λοιπόν κάποιος να βγει από μια τέτοια κατάσταση; Επειδή μιλάμε για την εγωική ασφάλεια και όχι την ασφάλεια του σώματος, η λύση πρέπει να αφορά την εγωική ανασφάλεια. Ο πιο άμεσος τρόπος για να επιτευχθεί αυτό είναι η εξερεύνηση της φύσης του εγώ. Όταν το εγώ αναγνωριστεί ως μια ταυτότητα που αποτελείται από πεποιθήσεις, σκέψεις, αναμνήσεις, αισθήσεις και συνήθειες, τότε θα ανοίξει ο δρόμος για την αναζήτηση της αληθινής φύσης του Εαυτού. 

Η προϋπόθεση όμως για να επιτευχθεί έστω και αυτό το πρώτο βήμα, είναι η ανάγκη για εσωτερική αλλαγή. Αν δεν εμφανιστεί αυτή η ανάγκη, τα εγωικά δεκανίκια θα μετατραπούν σε εξαρτήσεις. Συμπεριφορές αποφυγής εμπειριών, συνήθειες, αντικείμενα, τοξικές ουσίες ή άνθρωποι, θα χρησιμοποιούνται για να κατευνάσουν την αίσθηση ανασφάλειας και φόβου που δημιουργεί το εγώ.

Νίκος Μπάτρας
Διαχειριστής www.aytepignosi.com

Διαβάστε επίσης: