Το απόφθεγμα της ημέρας
"Ενδιαφέρεστε για τη δική σας ευτυχία ενώ δεν υπάρχει κάτι τέτοιο. Η ευτυχία δεν είναι ποτέ δική σας. Η ευτυχία υπάρχει εκεί όπου το εγώ δεν υπάρχει."
~Νισαργκαντάττα

Γάβγισμα σκύλων: η νόμιμη ηχορύπανση που υποβαθμίζει την ποιότητα ζωής

Δεν είναι μόνο οι άνθρωποι μεμονωμένα που συμπεριφέρονται αντικοινωνικά απέναντι σε άλλους ανθρώπους. Μερικές φορές οι αντικοινωνικές συμπεριφορές και αδικίες επιτρέπονται και προβλέπονται από τους νόμους.

Ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζουν πολλοί στην καθημερινότητά τους είναι το γάβγισμα των σκύλων. Ο νόμος, μετά τον Σεπτέμβριο του 2021 (Νόμος Υπ' αριθμόν 4830/2021, άρθρο 15, "Νέο πλαίσιο ευζωίας για τα ζώα συντροφιάς"), δίνει το δικαίωμα στους ιδιοκτήτες να αφήνουν τα σκυλιά τους να γαβγίζουν ανεξέλεγκτα όλη μέρα (εκτός ωρών κοινής ησυχίας) σε μπαλκόνια και αυλές, ενώ οι υπόλοιποι δεν έχουν το ίδιο δικαίωμα στην ησυχία και την ηρεμία. Πριν τον Σεπτέμβριο του 2021, ο νόμος (Υπ' αριθμόν 3/1996 που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 15/Β/12-1-1996) έλεγε ότι "Απαγορεύεται καθ' όλες τις ώρες του 24ώρου: [...] 4. Οι κάτοικοι κατοικίδιων ζώων ή πτηνών υποχρεούνται όπως λαμβάνουν κάθε πρόσφορο μέτρο, ώστε αυτά να μην διαταράσσουν με οποιοδήποτε τρόπο την ησυχία των περιοίκων." Η φράση αυτή αφαιρέθηκε στον καινούργιο νόμο. 
Όταν οι ενοχλημένοι γείτονες καλούν την αστυνομία, οι αστυνομικοί λένε "βρείτε τα μεταξύ σας ή κάντε μήνυση για να αποφασίσει το δικαστήριο". Μάλιστα, ακόμα και αν η παράβαση διαπιστωθεί από τους αστυνομικούς και το σκυλί γαβγίζει σε εξωτερικό χώρο (αυλή ή μπαλκόνι) σε ώρες κοινής ησυχίας, αν ο ιδιοκτήτης απουσιάζει ή δεν ανοίγει την πόρτα στους αστυνομικούς, δεν μπορεί να του επιβληθεί πρόστιμο ή να του γίνει σύσταση. Για να επιβληθεί πρόστιμο ή να γίνει σύσταση πρέπει ο ιδιοκτήτης να βρίσκεται σπίτι του και να ανοίξει την πόρτα στους αστυνομικούς. Διαφορετικά ο ενοχλημένος γείτονας πρέπει να μεταβεί στο αστυνομικό τμήμα (χάνοντας χρόνο, ενέργεια και χρήμα) και να υποβάλει μήνυση.

Το να θέλεις να ξεκουραστείς, να διαβάσεις, να δουλέψεις, ή να θέλεις ησυχία επειδή είσαι άρρωστος, θεωρείται υποδεέστερο της ανάγκης των σκύλων να γαβγίζουν επειδή ακούνε διάφορους ήχους, ή είδαν μια γάτα, ή πέρασε ένας πεζός, ένα μηχανάκι, ένα ποδήλατο, ένα πατίνι ή ένα αυτοκίνητο. Για τους νομοθέτες αυτό κρίνεται πιο σημαντικό από την ποιότητα ζωής των ανθρώπων. 

Η ένταση του γαβγίσματος κυμαίνεται στα 85-120 ντεσιμπέλ, δηλαδή στο ίδιο επίπεδο που κυμαίνεται ο θόρυβος από κομπρεσέρ, τρυπάνια, αλυσοπρίονα, συναγερμούς, και είναι πολύ κοντά στο επίπεδο θορύβου από τις τουφεκιές στα 140 ντεσιμπέλ. Υπάρχουν πολλές επιστημονικές μελέτες που αποδεικνύουν τη βλαπτική επίδραση του γαβγίσματος, όπως και κάθε άλλου δυνατού θορύβου και πηγής ηχορύπανσης, στο νευρικό σύστημα των ανθρώπων, την ικανότητα συγκέντρωσης και απόδοσης, αλλά και στην πρόκληση συναισθημάτων ανησυχίας και αβεβαιότητας. Τα επαναλαμβανόμενα γαβγίσματα, όπως όλοι οι επαναλαμβανόμενοι δυνατοί θόρυβοι, προκαλούν επίσης διαταραχές στην πέψη και στον ύπνο, άγχος, ταχυκαρδία, υπερένταση, υπέρταση και εκνευρισμό. 

Σε μια κοινωνία κάθε δικαίωμα συνοδεύεται και από υποχρεώσεις. Το δικαίωμα κατοχής κατοικίδιου ζώου δεν πρέπει να καταπατά το δικαίωμα των υπολοίπων στην ησυχία, την ασφάλεια και την καθαριότητα. Ειδικά για την ηχορύπανση που προέρχεται από τα σκυλιά, που δεν πρόκειται ούτε για θόρυβο λόγω τεχνικών εργασιών, ούτε για θόρυβο από μωρά ή παιδιά, θα μπορούσε να απαγορεύεται σε ανοιχτούς χώρους κατοικημένων περιοχών όλο το 24ωρο. Όποιος θέλει να φροντίζει σκυλί που γαβγίζει, μπορεί να το έχει εντός της οικίας του, να το εκπαιδεύσει κατάλληλα ή να του φορέσει ειδικό κολάρο με υπερήχους για την αποτροπή του γαβγίσματος. Οι επιπτώσεις του γαβγίσματος στην υγεία των ανθρώπων δεν είναι μικρότερες τα πρωινά ή τα απογεύματα. Δεν εργάζονται όλοι οι άνθρωποι τις ίδιες ώρες και δεν κοιμούνται όλοι από τις 23:00 μέχρι τις 7:00 όπως προβλέπουν οι ώρες κοινής ησυχίας. Ειδικά από την περίοδο της πανδημίας και μετά, πολλοί εργάζονται από το σπίτι τους και η ανάγκη για ησυχία δεν είναι πολυτέλεια, αλλά βασικό προαπαιτούμενο για την εργασία τους.

Στη Γαλλία ο νόμος είναι πιο αυστηρός, λογικός και ανθρώπινος, απ' ό,τι στην Ελλάδα. Οποιοσδήποτε ήχος ξεπερνάει τα 5 ντεσιμπέλ την ημέρα (από τις 7:00 έως τις 22:00) ή τα 3 τη νύχτα (από τις 22:00 έως τις 7:00) σε σχέση με το επίπεδο θορύβου που επικρατεί όταν απουσιάζει ο συγκεκριμένος ήχος, θεωρείται ηχορύπανση και μπορεί ο πολίτης να απευθυνθεί στην αστυνομία ή στη δικαιοσύνη. Σε καμία περίπτωση δεν μπορεί η ένταση του ήχου να ξεπερνάει τα 25 ντεσιμπέλ συνολικά αν η μέτρηση γίνεται σε εσωτερικό χώρο, ή τα 30 ντεσιμπέλ σε εξωτερικό.

Όταν οι νόμοι του κράτους αδυνατούν (πολλές φορές για ανεξήγητους λόγους) να προσφέρουν προστασία στους πολίτες, η ευθύνη μετατίθεται στους ίδιους τους πολίτες. Επειδή το επίπεδο της κοινωνικής συνείδησης είναι εξαιρετικά χαμηλό, όπως και το επίπεδο αυτογνωσίας και ευσυνειδησίας, αυτά τα φαινόμενα απλώς επιβεβαιώνουν την ασυνείδητη κατάσταση των ανθρώπων που αντανακλάται και στην κοινωνία. Ο εγωισμός, η αδιαφορία για τους άλλους και η απουσία συμπόνιας, υποβαθμίζουν το επίπεδο ζωής του συνόλου της κοινωνίας.

Δυστυχώς, δεν υπάρχουν πολλές πρακτικές λύσεις από τη στιγμή που οι ιδιοκτήτες των σκύλων δεν θέλουν να σεβαστούν το δικαίωμα των γειτόνων τους στην ησυχία. Η μόνη αποτελεσματική λύση είναι να καταλάβουν οι νομοθέτες ότι το να δίνεις περισσότερα και καταχρηστικά δικαιώματα σε μια μερίδα πολιτών εις βάρος των υπολοίπων, αποτελεί αιτία που κάνει τους ανθρώπους να υποφέρουν, να συγκρούονται μεταξύ τους και να χαλάνε τις κοινωνικές τους σχέσεις. Οι γείτονες τσακώνονται, η αστυνομία απασχολείται με θέματα τα οποία δεν μπορεί να επιλύσει (αφού οι νόμοι δεν αναγνωρίζουν το δικαίωμα στην ησυχία) και τελικά, όπως συμβαίνει και σε άλλες περιπτώσεις, οι άνθρωποι διχάζονται, απομακρύνονται ο ένας από τον άλλον και βιώνουν τις συνέπειες του παραλογισμού στο νευρικό τους σύστημα και στην ποιότητα της ζωής τους.

Υ.Γ. Καταλαβαίνω ότι το παρόν άρθρο μπορεί να προκαλέσει θυμό σε κάποιους ιδιοκτήτες σκύλων, γιατί νιώθουν ότι αποτελεί μια προσπάθεια για περιορισμό των δικαιωμάτων τους. Ας αναλογιστούν όμως τι θα συνέβαινε στην κοινωνία αν όλοι έκαναν ό,τι κάνουν και αυτοί: αν ο καθένας έβαζε μουσική στο μπαλκόνι ή στην αυλή του από το πρωί μέχρι το βράδυ σε ένταση 100 ντεσιμπέλ, ή αν όλοι είχαν από ένα ή δύο σκυλιά και τα άφηναν να γαβγίζουν ανεξέλεγκτα.

Νίκος Μπάτρας
Διαχειριστής www.aytepignosi.com

[Πηγές-άρθρα για την ελληνική και τη γαλλική νομοθεσία και τις επιπτώσεις του γαβγίσματος στην υγεία των ανθρώπων: 

- https://www.taxheaven.gr/law/4830/2021