Το απόφθεγμα της ημέρας
"Μην προσπαθείτε να είστε τέλειοι. Δεν υπάρχουν τέλειες προσωπικότητες. Ούτε οι σοφοί είναι τέλειοι. Και μη νομίζετε ότι αν είστε καλός με όλους, θα αρέσετε σε όλους. Δεν υπήρξε και δεν θα υπάρξει ποτέ τέτοιος άνθρωπος."
~Μούτζι

Γιατί η επίγνωση δεν είναι ιδιότητα του νου

Ως νου μπορούμε να ορίσουμε το σύνολο των νοητικών λειτουργιών: σκέψεις, ερμηνείες, μνήμη, φαντασία, κριτικές, πεποιθήσεις, ό,τι περιλαμβάνει λέξεις και αριθμούς, κ.ά. Γενικότερα, ό,τι δεν εντάσσεται στις κατηγορίες των αισθήσεων του σώματος και των πέντε αισθήσεων της αντίληψης.

Ο νους είναι παρατηρούμενος. Οι σκέψεις, η "φλυαρία" του νου, οι αναμνήσεις, τα κατασκευάσματα της φαντασίας, είναι όλα παρατηρούμενα από την επίγνωση (δηλαδή από εμάς).

Η επίγνωση για να υπάρξει δεν έχει ανάγκη τον νου. Ο νους είναι απλώς μια λειτουργία του νευρικού συστήματος. Η επίγνωση είναι ιδιότητα της επίγνωσης, κανενός άλλου οργάνου ή λειτουργίας. Και αυτό επιβεβαιώνεται βιωματικά. 

Όταν αναφερόμαστε στην επίγνωση δεν μιλάμε για κάτι αυθαίρετο και αόριστο. Ο καθένας μπορεί να παρατηρήσει ότι η ιδιότητα να γνωρίζει ότι υπάρχει (δηλ. η γνώση της ύπαρξής του) και να παρατηρεί τα προϊόντα του συστήματος σώμα-νους, δεν προέρχεται από αλλού, είναι αυτόνομη.

Αν η επίγνωση ήταν ιδιότητα του νου, τι θα ήταν αυτό που θα αναγνώριζε τα νοητικά προϊόντα, π.χ. τις σκέψεις; Μία σκέψη δεν μπορεί να αναγνωρίσει τον εαυτό της, ούτε να αναγνωρίσει μια άλλη σκέψη ή μια αίσθηση του σώματος. Οι αισθήσεις του σώματος και οι πέντε αισθήσεις της αντίληψης δεν είναι ικανές να αναγνωρίζουν την ύπαρξη των σκέψεων - ούτε τον εαυτό τους φυσικά (και αυτές αναγνωρίζονται από την επίγνωση).

Χρειάζεται να υπάρχει κάτι άλλο, όπως για να διαβαστούν αυτές οι λέξεις χρειάζεται να υπάρχει η οθόνη πάνω στην οποία θα εμφανιστούν. Ή αν τυπωθούν σε χαρτί χρειάζεται να υπάρχει το χαρτί. Η επίγνωση είναι σαν την οθόνη και το χαρτί. Δεν είναι προϊόν των κειμένων, των εικόνων, των βίντεο ή οποιωνδήποτε άλλων αντικειμένων εμφανίζονται κι εξαφανίζονται.

Νίκος Μπάτρας