Το απόφθεγμα της ημέρας
"Αν θέλετε να διώξετε κάποιο φόβο, η έδρα αυτού του φόβου βρίσκεται στην καρδιά σας και όχι στο χέρι εκείνου που φοβάστε."
~Χαλίλ Γκιμπράν

Η αυτογνωσία δεν είναι μια εγωιστική ενασχόληση με τον εαυτό μας

Πολλές φορές, το να προτείνει κανείς ότι η σωστή κοινωνική δράση πηγάζει από τις μονάδες και όχι από τις ομάδες, ακούγεται εγωιστικό και αντισυλλογικό.

Στην αυτογνωσία η βαρύτητα δίνεται στο εξής: πώς γνωρίζεις ποια είναι η σωστή κοινωνική δράση, αν δεν έχεις γνωρίσει πρώτα ποια είναι η αληθινή σου φύση και, κατ' επέκταση, ποιες είναι οι πραγματικές σου ανάγκες;

Μπορεί κάποιος να έχει τις καλύτερες προθέσεις και πολλή όρεξη για κοινωνική προσφορά και να νομίζει ότι ο κόσμος χρειάζεται κάτι συγκεκριμένο, ενώ στην πραγματικότητα να χρειάζεται κάτι άλλο. Μπορεί δηλαδή, ο αγώνας και η όρεξη για δράση να είναι απλώς μια υποκειμενική προβολή ή μια εγωική επιθυμία.

Γνωρίζοντας πρώτα τον εαυτό μας εξασφαλίζουμε ότι θα γνωρίσουμε και ποιες είναι οι πραγματικές ανάγκες των συνανθρώπων μας, αφού η φύση του Εαυτού είναι ίδια σε όλους.

Γι' αυτό οι δάσκαλοι αυτογνωσίας δίνουν τόσο μεγάλη έμφαση στο να επικεντρωθεί πρώτα κανείς να γνωρίσει τον εαυτό του - όχι την προσωπικότητα, όχι το "ιστορικό πρόσωπο" (εγώ και η ιστορία της ζωής μου), αλλά τη φύση της Ύπαρξης. 

Αυτή η στάση δεν αποτελεί διαφυγή από τα κοινωνικά προβλήματα, ούτε είναι εγωιστική. Ίσα-ίσα το αντίθετο: το να γνωρίσει κάποιος τη φύση του εαυτού πέρα από την εγωική αίσθηση του ατόμου και της προσωπικότητας, σηματοδοτεί την εξασθένιση, αν όχι τη διάλυση, του εγώ. Και είναι ο μοναδικός τρόπος που θέτει σταθερά θεμέλια για μια συνειδητή και εγγυημένη σωστή δράση. 

Κανένας δάσκαλος δεν είπε ποτέ να μη σε νοιάζει τι συμβαίνει γύρω σου. Οι μεγάλοι δάσκαλοι, σαν τον Ραμάνα Μαχάρσι και τον Νισαργκαντάττα, διάβαζαν εφημερίδα και ενημερώνονταν για τα κοινωνικά δρώμενα. Ακόμα και ο Κρισναμούρτι που είπε "το μυστικό μου είναι ότι δεν με νοιάζει τι συμβαίνει", εννοούσε ότι δεν εμπλέκεται νοητικά ή συναισθηματικά με όσα συμβαίνουν γύρω του. Εννοείται όμως, ότι όπου κριθεί απαραίτητη η δράση, θα κάνει κάποιος ό,τι είναι απαραίτητο να κάνει. Αλλά η δράση του δεν θα κουβαλάει ανασφάλεια, φόβο και αυτόματη αντίδραση από τον προγραμματισμό. Θα είναι συνειδητή δράση και όχι αυτόματη αντίδραση.

Όταν γνωρίζεις τι είσαι ξέρεις ακριβώς τι πρέπει να κάνεις και ποια είναι η πιο αποδοτική στάση σου. Τότε μόνο η ζωή μπορεί να εκφραστεί καθαρά και να διοχετεύσει στα έργα της τη σοφία της.

Νίκος Μπάτρας