Το απόφθεγμα της ημέρας
"Αν θέλετε να διώξετε κάποιο φόβο, η έδρα αυτού του φόβου βρίσκεται στην καρδιά σας και όχι στο χέρι εκείνου που φοβάστε."
~Χαλίλ Γκιμπράν

Άλλο να φοβάσαι επειδή κινδυνεύεις και άλλο να αγχώνεσαι

Ο φόβος, αν τον κατανοήσεις, δεν είναι κακός. Μπορεί να σου σώσει τη ζωή. Ο φόβος όμως, δεν είναι το ίδιο πράγμα με το άγχος.

Ο φόβος ήταν αυτός που κράτησε ζωντανούς τους πρωτόγονους ανθρώπους μέσα στο εχθρικό περιβάλλον όπου βρίσκονταν. Δεν είχαν χρόνο να αναρωτηθούν ή να συλλογιστούν. Είχαν στη διάθεσή τους ένα λεπτό, το πολύ δύο, για να επιλέξουν ανάμεσα στη ζωή και το θάνατο: "Να πολεμήσουμε ή να το βάλουμε στα πόδια;". Η αδρεναλίνη τους ανέβαινε και τους έδινε δύναμη, ενέργεια και γρηγοράδα.

Σήμερα, τα περισσότερα από αυτά που ονομάζουμε "φόβος" είναι κάτι άλλο. Είναι άγχος, αντίδραση δηλαδή, όχι στον ίδιο τον κίνδυνο, αλλά σε αναμενόμενους κινδύνους. Ο κάτοικος των σπηλαίων πολύ σωστά ανησυχούσε μη γίνει γεύμα κάποιου ζώου επί τόπου. Αυτό που εκείνος αισθανόταν ήταν πραγματικός φόβος. Όταν ανησυχούμε για κάτι που ίσως συμβεί μελλοντικά -όταν λέμε "ξέρω πως θα αποτύχω"- αυτό είναι άγχος.

Ο φόβος συνήθως παύει όταν πάψει το γεγονός που τον προκαλεί. Το άγχος δεν τελειώνει ποτέ.

Το άγχος είναι τόσο απογοητευτικό: όλη η ενέργεια πάει χαμένη. Δεν μπορείς να το βάλεις στα πόδια, ούτε να αντισταθείς, γιατί δεν υπάρχει κάτι από το οποίο να τρέξεις να γλιτώσεις, κάτι το οποίο να παλέψεις. Κάθεσαι μ' έναν κόμπο στο στομάχι και προεξοφλείς μελλοντικούς κινδύνους.

Μπορούμε όμως να μάθουμε να διοχετεύουμε την ενέργεια που παράγει ο φόβος και το άγχος σε παραγωγικά κανάλια. Αυτό το επιτυγχάνουμε με δύο τρόπους:

1. Να κατανοήσουμε αυτό που φοβόμαστε. Τις περισσότερες φορές οι ανησυχίες μας εξαφανίζονται μόλις τις εξετάσουμε προσεκτικά. Δύσκολα εξακολουθούμε να φοβόμαστε όταν εξετάσουμε καλά αυτό που μας ανησυχεί.

2. Να αναλάβουμε δράση. Δεν υπάρχει τίποτα που να ανακουφίζει από το άγχος, γρηγορότερα απ' ό,τι η δράση. Τις περισσότερες φορές μόλις εξετάσουμε προσεκτικά τα προβλήματά μας, θα βρούμε τι πρέπει να κάνουμε. Συχνά απαιτείται πρακτική προσπάθεια, όπως π.χ. να μελετήσεις για ένα διαγώνισμα, παρά να αγχώνεσαι εκ των προτέρων για αυτό.